BÀI SỐ 135

Thời Yến Đông y Khu Hoàn Kiếm

1. Hoè hoa             40 gr

          2. Địa du               12 gr

          3. Ruột già lợn 1 khúc dài khoảng 30 hoặc 40 phân.

          Cách chế: Hoè hoa và Địa du đều sắc vàng tán nhỏ. Ruột già lợn làm sạch sẽ rồi lấy bột Hoè hoa và Địa du nhét đầy vào chõ vào một cái bát đun cách thuỷ cho thật chín, lấy ra thái ăn. Bệnh nặng dùng vài lần là khỏi.

          Kiêng ăn các loại cay, nóng và các thức ăn có tính chất kích thích và động phong như hành tỏi, thịt gà, đồ sào mỡ khó tiêu hoá.

          Lý giải: 2 chứng tiện huyết trên là do phong tà và tích nhiệt mà gây bệnh, nên cách chữa phải thanh nhiệt, chỉ huyết làm chủ.

          Dùng Hoè hoa vị đắng tính hơi lạnh có công năng thanh nhiệt, thu liễm, chỉ huyết là vị thuốc chủ trị các chứng xuất huyết nhất là chứng tiện huyết.

          Địa du vị khổ, khí hơi lạnh, nhưng tính trầm và sáp vào hạ tiêu, chủ trị những chứng băng huyết, rong huyết, nhất là đại tiện ra huyết và lỵ dùng nó rất hay.

          Dùng ruột già lợn là lấy ý nghĩa đông khí như sách xưa thường nói “Gan lợn bổ gan người, Thận lợn bổ Thận người”. Vậy dùng ruột già lợn để dẫn thuốc vào ruột người và cũng có ý là nâng cao sự đề kháng của ruột lên.

Chú ý: Bài này dùng trong loại bệnh tiện huyết là thực chứng thì tốt, còn những chứng như Tỳ Vị, khí hư có lợm giọng, nôn mửa, hoặc do nội thương, mệt nhọc có đau bụng đi rửa, ghê sốt, ghê rét, ăn uống không ngon, hoặc uống lầm thuốc hàn lương làm cho nguyên khí hư mà tiện huyết, phân ra có huyết đen thì bài này dùng không được.